Sağlıktan enerjiye, bankacılıktan otomotive kadar hemen her alanda kullanılan Yapay Zeka’lı robotlar bir suç işlediğinde bu cezasız mı kalacak soruları tartışılmaya başladı. Kimi sorumlusu üreticidir, kimi yazılımcıdır kimi ise sahibir derken son noktayı ünlü Avukat Elvan Kılıç koydu: “Bu sorular haksız fiilin kim tarafından nasıl işlendiğinin belirlenmesi ile cevap bulacaktır. Tüm olasılıklar düşünüldüğünde bugün haksız fiillerin bu makinelerin insanlar tarafından yönlendirilerek veya kullanılarak doğacağı aşikardır. Bu minvalde fail olma ihtimali olan kişiler somut olaylar bakımından farklılık arz etmek kaydıyla üretici, yazılımcı ya da kullanıcılar olacaktır. Ceza kanununda yer alan dolaylı faillik müessesi çerçevesinde bu kişilere mevcut hukuk düzeninde sorumluluk yüklenebilir. Tabi suçun manevi unsuru bakından çeşitli ihtimaller gündeme gelebilecektir.”
Buna ne sebep oldu?
Amerikan Ceza Hukukunun, sanığın iradesine baktığını ifade eden Elvan Kılıç şöyle devam etti: “Yapay zekâ kullanıcısı, bu suçun işlenmesine bilerek, isteyerek sebep oldu mu?”, “Kullanıcı suçu işleyeceğini bilmiş ama suçun işlenmesi yönünde bir istek belirtmiş midir?”, “Kullanıcı suçu işleyeceğini bilecek konumda mıydı?” gibi sorular sorar. İlgilenilen mesele, zarar veren fiilin öngörülebilir olup olmadığıdır.”
Yapay zekâ algoritmalarının sanat alanında da var olduklarına vurgu yapan Elvan Kılıç “Günümüzde tamamen yapay zekâ araçlarınca yaratılan buluşlar için patent başvuruları yapılmaya başlanmıştır. Marka, coğrafi işaret, tasarım, patent, faydalı model ve geleneksel ürün adlarına ilişkin korumadan faydalanmanın ilk koşulu olarak Medeni Kanun kapsamında “kişi” olma koşulu getirilmiştir. Avrupa Birliği Parlamentosu bu konuda, mevcut yasalarda yapay zekânın hukuki bir kişiliği olmadığı için hukuki sorumluluğu bulunmayacağını bu nedenle, hukuki sorumluluğun belirlenmesi için yapay zekânın ardındaki insana ulaşmak gerektiğini belirtmektedir” sözlerinde bulundu.
